Ceyhun KALENDER
KARMA EĞİTİM
Osmangazi ilçesi, Mithatpaşa Ortaokulu müdürü Haydar Akın’ın öğretmenlere verdiği ‘kız ve erkek öğrencileri ayrı ayrı oturtun’ talimatına gelen tepkiler üzerine görevden alınmıştı.
Ülkemizde zaman zaman bu şekilde benzer çevreler tarafından dillendirilen karma eğitimden vazgeçme fikri, toplumun önemli bir kesimi tarafından kabul görmemiştir.
Peki bugün muhafazakar kesim de dahil toplumun büyük bir çoğunluğu tarafından kabul gören ve eğitimde fırsat eşitliğini sağlayan karma eğitim sistemi nedir?
Karma eğitim, kız ve erkeklerin bir arada olduğu eğitim sistemidir. Karma eğitimin amacı cinsiyet ayrımı olmaksızın kız ve erkek öğrencilerin okuma, yazma, oynama, öğrenme ve yaşama unsurlarını eşit koşullarda gerçekleştirmektir.
Cumhuriyet’in inşası sürecinde, Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde gerçekleştirilen Maarif Kongresi’yle başlayan bilimsel ve çağdaş bir eğitim sistemi kurma çabaları, Maarif Vekaletine bağlı bir birim olarak kurulan Heyet-i İlmiye ile bir üst aşamaya sıçramıştır. Devletin eğitim program ve politikalarının belirlenmesinde önemli düzeyde etkisi olan eğitim şûralarının öncüsü niteliğindeki Heyet-i İlmiye, eğitimcilerin ve ilgili uzmanların katılımıyla 1923’te kurulmuş ve 1926 yılına kadar, Cumhuriyet dönemi eğitim sisteminin ilk aşamalarını düzenleyen bir resmî organ olarak varlığını sürdürmüştür.
26 Aralık 1925 - 8 Ocak 1926 tarihleri arasında toplanan Üçüncü Heyeti İlmiye toplantısında yatılı olmayan ortaokullarda karma eğitimin uygulanması maddesi yer almış, 1927-1928 öğretim yılı başından itibaren ilk defa ortaokullarda karma öğretim yapılmaya başlanmıştır.
Cumhuriyet açısından değerlendirildiğinde ise karma eğitim, Cumhuriyetin kısa zamanda yarattığı ekonomik ve toplumsal gelişimin anahtarlarındandır. Ülkede kısa zamanda sağlanan toplumsal dönüşümün, kadın erkek omuz omuza geldiğimiz noktanın en temel basamağıdır.
Karma eğitim cinsiyet eşitliğini sağlamanın en iyi yollarından birisidir.
Karma eğitim çocuklara farklılıkları anlatmanın en iyi yoludur.
Karma okullarda akademik başarı daha yüksektir.
Karma okullar cinsiyetçi tavırların önüne geçer.
Sonuç olarak, karma okullar gerek akademik, gerekse toplumsal açıdan daha iyi sonuçların ve daha nitelikli bir toplumun ortaya çıkmasını sağlamaktadır. Bu sebeple, karma eğitimden vazgeçilmesi artık ülkemizin gündeminden düşmesi gerekmektedir.