15-20 gün öncesi 15 liraya kadar çıkan fiyatlar son günlerde 12 liranın altına çekilmiş bulunuyor.

 

Ekonomide bir malın fiyatını belirleyen unsur, bilinen klişe ifadeyle; arz ve talep dengesidir. 

Yani bir malın fiyatını arz ve talep seviyesi belirler. Literatürde böyle denilse de maalesef realite böyle değil!..

Nasıl ki demir icat oldu mertlik bozuldu, borsa icat oldu arz ve talep kaidesi de bozuldu!

 

Petrol borsası, altın borsası, döviz borsası derken fındık borsası da devreye girdi…

Esasında Borsa, yeni bir kumar piyasası!..

 

Borsa; ticarete konu malların fiilen alım-satımının yapıldığı yer değil, alım-satım işlemlerinin yapıldığı kurumsal piyasadır.

Borsada esas kazananlar mal üreticileri ve tüketicileri değil aracı spekülatörlerdir.

 

Görünmeyen gizli eller, masa başında daha fazla kazanmak için mal alacakları zaman (ki istedikleri zaman) fiyatı düşürürler, satmak istedikleri zaman da fiyatı yükseltirler… Düşük fiyattan al, yüksek fiyattan sat… Alırken de kazan, satarken de kazan! Fiyatı alıcı ve satıcı değil bu gizli eller belirliyor.

 

Haziran ve Temmuz aylarında 22 liradan alıcı bulan fındık, Eylül-Ekim aylarında nasıl 11-12 liraya düştü?

15-20 gün önce 14-15 liraya çıkan fındık ani bir düşüşle tekrar 12 liranın altına nasıl düştü?.. Kimler düşürdü?

 

Fındık toplama giderlerini ve okulların açılışında eğitim masraflarını karşılamak için ürünü satmak zorunda olan çiftçinin ürününü düşük fiyattan elinden al, yaptığın stok fındıkları yüksek fiyattan satabilmek için fiyatı birden 14-15 seviyesine çek, biten stokların yeniden depolanması için fiyatı tekrar düşür, bilahare biriken stokları yüksek fiyattan satmak için tekrar fiyatları yükselt!.. İşte sana borsa!

 

Emanete verilen fındıkların hesabının kapatılması için de tabii ki düşük fiyata  ihtiyaç var!..

Aksi halde, yüksek fiyat devam edecek olsa, emanet fındık paraları yüksek fiyattan ödenecek olsa nice tüccar iflas eder devam eder… Tüccar enayi mi ki iflasına sebep olacak bir fiyata müsaade etsin!

 

“Efendim, çiftçi akıllı davransın emanete fındık bırakmasın” demek kolay… 

Lakin fındığını depolama imkanı olmayan çiftçiye akıl veren de yok!

 

***

Devlet bu oyuna dur demeli!

Borsa spekülatörleri ifşa edilmeli ve hesap sorulmalı!

Ziraat Odaları bu oyunu bozacak mücadele içine girmeli!  

 

***

Fındık borsasını kumar masasına dönüştürmek; ticaret değil ahlaksızlıktır!.. Ve suçtur.

 

Kabuklu fındık fiyatı yükselirken iç piyasada çerezlik iç fındık fiyatını anında yükseltenler, marketlerde ve satış reyonlarında ambalaj fiyat etiketini (yükselterek) değiştirenler nedense fiyatlar düştüğünde aynı hassasiyeti gösterip fiyatları düşürmezler ve etiketleri (düşürerek) değiştirmezler!  

Bu nasıl bir ticaret ahlakıdır?

Bunu sorgulayacak, kontrol edecek ve durduracak bir yetkili yok mudur?

 

"İnsanlar, bir zâlimi görür, ona engel olmazlarsa, bundan dolayı hemen hepsi cezalanır." (Tirmizî)

 

Vesselam…

07 Aralık 2015 / 25 Safer 1437