Türkiye’de “şans oyunları” adı altında oynatılan oyunlar her geçen gün artmasına Temiz Toplum Derneği’nden itiraz geldi. Adının şans oyunu, bahis gibi şeylerle ifade edilmesinin gerçeği değiştirmediğini belirten Temiz Toplum Derneği Genel Başkanı Bilal Ay, “Bunlar asla oyun değil. Bunlar asla masum değil. Kim ne derse desin Bu düpedüz kumar! Üzülerek ifade ediyorum ki, oynayan sayı da, bu alandaki ekonomik büyüklük de her geçen gün artıyor. Yetkililer önlem almak şöyle dursun, bu alanın büyümesine adeta omuz veriyor. Yeni yeni oyunlar, yeni kitleleri bu bataklığa çekiyor” şeklinde konuştu.

 

Yaklaşık 15 milyon kişinin bu oyunları oynadığını belirten Bilal Ay, “Bu da hemen hemen her 6 kişiden birisi demek. Her 1,5 aileden birinde bu kumarı oynayan var demek. Yani neredeyse, her evde kumar oynanıyor demek. Açlık sınırının altındaki insanlarımızdan gelirlerinin yüzde 15’ini buraya harcayan ciddi bir kesim var. Ekmek almıyor, bilet alıyor, kupon dolduruyor! Bu oyunu oynayanların 3’te 2’si 18-25 yaş arasında. 2008 yılında resmi rakamlara göre 18 yaş altı gençlerin yarısından fazlası bu oyunu oynuyordu. Araştırma eski denilebilir ancak o günden bugüne bu rakamların arttığını gözlemlemek hiç de zor değil!” dedi.

 

Şans oyunlarına harcanan rakamın 15 yılda 80 kat arttığının altını çizen Ay, “2004’te 250 bin TL olan ciro 10 sene sonra 8 milyarı aştı. Bu enflasyonla açıklanabilir bir şey değil. 2019 için 17 milyar gibi bir rakam öngörülüyordu. Şimdi de adını vermeyelim bir firma Milli Piyango İdaresi’nin gelirlerini 3’e katlayacağını çarşaf çarşaf haberlerle ilan ediyor. İnternetten bu oyunları oynatan bir sitenin cirosu 5 milyar lirayı bulabiliyor” diye konuştu.

 

Şans oyunları reklamlarının her yerde olduğunu belirten Temiz Toplum Derneği Genel Başkanı Ay, “Sokağa çıkıyoruz otobüslerde görüyoruz. Televizyonu açıyoruz ekranda görüyoruz. İnternete girsek yine görüyoruz. Maça gittiniz stadyumda, evde izlediniz televizyonda açık seçik reklamları yapılıyor. Gazeteyi açan, radyoyu açan bu reklamlarla karşılaşıyor. Bakınız bu reklamlarla insanlar sadece özendirilmiyor, adeta kışkırtılıyor. Sokaklar, caddeler bayilerle dolup taşıyor. Yetmiyor geçici kalabalık olan yerlere mobil bayiler götürülüyor.” ifadelerini kullandı.

 

Okullarda da bu oyunun oldukça yaygın olduğunu belirten Bilal Ay, “Öğretmenlerimizle görüşüyoruz. Bu oyunların okullarda oldukça yaygın olduğunu onlarda kabul ediyorlar. Hatta oynayanları değil oynamayanları saymanın daha kolay olacağını ifade ediyorlar. Felaketi görebiliyor musunuz? Güya önlem almışlar. Okullardan 100 metre uzak olması gerekiyor. Ancak bunda da kapıdan kapıya gibi kriter var. Soruyorum size hangi okulun bahçesi yok? Okul binasından çıkıp bahçeyi geçen gencimiz, direk bu oyunların bayisiyle karşılaşabiliyor. Bu da yetmiyor her nasıl oluyor ise, evlatlarımızın okul ihtiyaçlarını karşıladıkları kırtasiyeler, bu oyunları oynatabiliyor” dedi.

 

Şans oyunlarının bağımlılık yaptığını ve suça sürüklediğini belirten Genel Başkan Ay, “Bu kumar pek bilinmese de bağımlılık yapıyor. İnsanlarımız para kazanmak için bunlara başvuruyor. Para kaybediyor. Kaybettikçe oynuyor. Parası kalmayınca borç alıp oynuyor. Ardından borç alabilmek için yalan söylüyor. Hırsızlık yapıyor. Hepsi bu kadar da değil. Bu işin sonunda uyuşturucu tacirlerine taşeron olmaya giden bir süreç dahi yaşanabiliyor. Kumar bağımlılarının yaklaşık yüzde 65’i suça sürükleniyor. Devletin kendi eliyle oynattığı bu oyunlar nelere mal olabiliyor” diye konuştu.

 

Şans oyunlarının Anayasa’da aykırı olduğuna vurgu yapan Bilal Ay, “Ülkemizde kumar yasak ama adına şans oyunu derseniz serbest oluyor. Anayasa’nın 58. Maddesinde ‘Anayasa’nın 58. Maddesinde ‘Devlet, gençleri alkol düşkünlüğünden, uyuşturucu maddelerden, suçluluk, kumar ve benzeri kötü alışkanlıklardan ve cehaletten korumak için gerekli tedbirleri alır’ diyor ancak devlet yeni oyunlar açma, sürekli oynatma, internetten oynatma peşinde koşuyor. Yasa dışı dediği bahislere ilgi azalsın diye ikramiye arttırıyor. Oysaki Anayasa’ya göre devletin bunları toptan ve kökten kaldırması gerekiyor” dedi.
 

Spor-Toto Teşkilatının Gençlik ve spor Bakanlığı’na bağlı olmasının da büyük bir ironi olduğunu belirten Genel Başkan Ay, “Yani nasıl bir şey anlayabilmek mümkün değil. Bakanlığın görevlerinin tanımlandığı yasa metnini insanlarımız okusunlar. Spor-Toto Teşkilatı’nı acaba nereye koyacaklar. Gençliği koruyup desteklemesi gereken Bakanlığımızın bu organizasyonun içinde olmasını kabul edemiyoruz. Kimse yanlış anlamasın burada siyaset yapmıyoruz ancak uyarı da bizim vazifemiz” diye konuştu.

 

Sürece bakıldığında devletin böyle bir adım atacağının emarelerinin olmadığının da altını çizen Ay, “Bunu yapmıyorlar bari gerekli denetim şartlarını sağlasınlar. Dünyanın birçok ülkesinde böyle bir serbestlik yok! Böylesine bir denetimsizlik ve vurdumduymazlık yok! Bakın okulların açılması da hızla yaklaşıyor. Koronavirüs önlemlerini her gün konuşuyoruz ancak bu konuda da tedbirler almak gerekiyor. Öğretmenlerin de dikkatli olmaları ve çocukları bu oyunlardan korumaları gerekiyor. Ancak mevcut şartlarda en büyük sorumluluk ailelere düşüyor” ifadelerini kullandı.

 

Temiz Toplum Derneği Genel Başkanı Bilal Ay, derneklerinin bu konudaki önerilerini de 3 kategoride şöyle sıraladı.

 

Devlete yönelik öneriler;

 

1) Bu oyunlar mutlak suretle yasaklanmalı. Eğer yasaklanmayacak ise,

a) 18 yaşından küçüklerin bu oyunları oynamasının engellenmesi için TC Kimlik numarası ile oynanması sağlanmalı.

b) Okul-şans oyunu bayisi arasında mesafe en az 1 km olarak yeniden düzenlenmeli.

c) İl ve ilçe bazında bayi sayıları sınırlandırılmalı.

d) Mobil bayi uygulaması yasaklanmalı.

e) Bu bayilerin başka işler yapması yasaklanmalı.

f) Bu oyunları oynayan kişiler için aylık ve yıllık harcama limiti getirilmeli.

g) Şans oyunu reklamları acilen yasaklanmalı.

h) Bu oyunların adı resmen kumar olarak değiştirilmeli.

 

 

Ailelere yönelik öneriler;

 

1) Bu oyunları oynayan ebeveyn var ise, acilen oynamayı bırakmalı.

2) Çocuklara verilen harçlıkların aşırı olmamasına özen gösterilmeli.

3) Bu oyunların masum olmadığı çocuklara anlatılmalı.

4) Özendirici, hal ve davranışlardan kaçınılmalı.

5) Bu oyunlar asla masum gibi gösterilmemeli.

6) Bilgisayar, tablet gibi cihazların ortak alanlarda kullanılması sağlanmalı.

7) Bahis ve şans oyunlarının bir gelir kapısı olmadığı çocuklara öğretilmeli.

8) Anne babalar, çocuklarının okulda bu oyunları oynayıp oynamadığını kontrol etmeli.

9) Ebeveynler her konuda çocuklarıyla mutlaka ancak onları sıkmadan ilgilenmeli.

 

Öğretmenlere yönelik öneriler;
 

1) Öğrencilere bu oyunların zararları anlatılmalı.

2) Bu oyunları oynayan çocukların aileleri mutlaka bilgilendirilmeli.

3) Öğrencilere bu davranışlarının normal olmadığı, onları sıkmadan, hissettirilmeli.