Bartın Toplum Sağlığı merkezinde görevli Diyetisyen Emine Aydoğan, konservenin konulduğu kavanoz kapaklarının özenle kapatılmasına dikkat çekerek, bunun ürünün bozulmamasında büyük etken olduğunu söyledi.
Yaz sebzelerinden biri olan ve çeşitli yemeklerde kullanılan domates, her yıl, evlerde konserve olarak hazırlanıp, kavanozlara doldurularak saklanıyor. Pazardan alınan domates, biber, fasulye gibi ürünler kış ayında tüketilmek üzere pişirilip evlerde bekletilmeye başlandı. Bartın?da yaşayan 3 çocuk annesi ev hanımı Hacer Uğur (58), evinin bahçesindeki alanda yaktığı ateşle ince ince doğranan domatesleri ve biberleri büyük bir tencerede pişirerek, kış hazırlıklarına başladı. Şu ana kadar 70 kavanoz domates, 40 kavanoz fasulyeyi hazır hale getiren Uğur, kış ayında yemeklerin yanında tüketmek için orman ürünlerinden erik, kiren, karadut ve kızılcıkları kaynatarak, 50 kavanoz şurup hazırladı.
'KIŞ YİYECEĞİMİZİ KENDİMİZ HAZIRLARIZ'
Her yıl konserve yaptıklarını söyleyen Hacer Uğur, "Sonbahara yaklaştığımız şu günlerde pazardan aldığımız domates, biber gibi ürünleri alarak kışın yemeklere karıştıracağım ürünlerin hazırlıyorum. İlk olarak yemeklerde kullanacağım domates biber sosu yaparak, kavanozlara yerleştirdim. Şimdi de yine yemeklerde kullanacağım, közde pişirdiğimiz biberleri karışım yaparak, acılı sosu hazırlıyoruz. Bunları kısık odun ateşinde pişirdikten sonra kavanozlara yerleştiriyoruz. Onun dışında kış ayında kullanmak için biber turşusu, fasulye, patlıcan ve kabakları da konserve olarak yapıyoruz. Kısacası kışın yiyeceğimizi kendimiz hazırlarız" dedi.
'HİJYEN VE DEPOLAMA KOŞULLARINA DİKKAT EDİLMESİ GEREKİR'
Konservelere hazırlanırken pişirme teknikleri ile hijyen ve depolama koşullara dikkat edilmesi gerektiğini söyleyen Bartın Merkez Toplum Sağlığı Merkezi Diyetisyeni Emine Aydoğan, "Bu kurallara dikkat etmezsek gıda zehirlenmeleriyle karşılaşabiliriz. Besin güvenliğini bozan fiziksel, kimyasal ve biyolojik bulaşanların oluşmamasına önem vermeliyiz. Özellikle clostridium botulium adlı bakteri gıda kaynaklı zehirlenmelerin en önemli sebeplerindendir. Konserve gıdalarda sıklıkla üreyebiliyorlar. Bu botulizm toksini besinin yenilmesinden yaklaşık 18- 36 saat sonra kusma ve ishal şeklinde kendini gösterir. Daha sonra hasta gittikçe ağırlaşır. Bu belirtiler görüldüğünde en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Bu nedenle konserve yapımında asidi fazla olan besinler meyveler ve domates gibi yarım kilo kavanozlar 15 dakika. Kiloluk olanlar 20 dakika kaynatılmalıdır. Asidi az olan besinler sebze ve et 115 derecede 20- 25 dakika kaynatmak gerekir" dedi.
KONSERVE KAPAKLARINA DİKKAT
Konservelerin özellikle kapaklarına dikkat çeken Diyetisyen Aydoğan, "Konserve hazırlarken kapağında şişkinlik oluşmaması için tepe uygun boşluğu yani kabın yüzde 10?u bırakılmalıdır. Konserve kapağının şişmemesi, sızıntı yapmaması, kapağı açılırken suyun fışkırmaması, kendine has koku ve renkte olmamasına dikkat edilmelidir. Konserveler uygun koşullarda depo edilmezse vitamin kaybı oluşmaktadır. Bu nedenle serin ve karanlık ortamda muhafaza edilmelidir, vitamin kayıpları oluşmaması için kısa sürede tüketilmelidir. Konserve hazırlanmasında besin güvenliğine dikkat edilmemesi, vitamin ve mineral kayıpları da göz önüne alındığında; mevsimine uygun sebze ve meyve tüketimini tercih etmenin sağlık açısından önemini ortaya koymaktadır" diye konuştu.