Uzun süre gebe kalmayı erteleyecek çiftlerin rezervlerinin iyi olduğundan emin olmaları gerektiği konusunda uyaran KadıköyŞifa Sağlık Grubu Ataşehir Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr Yasemin Yakut, üremeye yardımcı tekniklere ne zaman müracaat edilmesi gerektiğini anlatıyor.
Gebe kalabilmek, çocuk doğurmak bir kadının doğurganlığının göstergesidir. Adet görmeye başladığımız yaştan menopoza kadar doğurganlık devam eder. Yaş ilerledikçe doğurganlık yetisi azalır.
Gebe kalma olasılığı;
Genç yaşlarda %85,
35 yaşından sonra %25 iken,
40 yaşından sonra %10'a düşer.
Kadın döllenme hücresi yumurta ile erkek döllenme hücresi spermin birleşmesiyle gebelik oluşur.
Anne karnındaki 5 aylık bir kız çocuğunun yaklaşık 6-7 milyon yumurtası vardır. Doğum ile birlikte bu sayı 1-2 milyona inerken ergenlik döneminde 350-400 yumurta seviyesindedir. Yumurta; beyinden yumurtalığa kadar çok mükemmel çalışan bir seri üretimin ürünüdür ve yumurtalık içinde folikül denilen içi su dolu boşluklarda saklanır.
Yumurta ile spermin birleşmesi her zaman yumurtalık kanalında olur ve birleşme sonucu oluşan tek hücre bölünerek çoğalır. Kanaldan yuvarlanarak aşağı kayar ve rahim içinde yerleşir. Artık döl yatağına yerleşen fetus burada büyümeye devam eder ve gebelik gelişir. Şayet bu yolculuk rahim içine doğru olmaz da kanalda kalıp büyümeye devam ederse buna dış gebelik denir.
Sigara, stres ve fazla kilo doğurganlığı olumsuz etkiler
Boy ve kilo alınarak bir formülasyon ile Vücut Kütle İndeksi = VKI hesaplanır. Gebe kalmak için ideal oran VKI nin 20-24 aralığında olmasıdır.
VKI= 25-29 arası kilolu
VKI=30-39 yüksek kilolu
VKI= 40 aşırı kilolu kabul edilir.
Sağlıklı bir bebek için folik asitin önemi
Gebe kalmayı planladığımız andan itibaren folik asit ile doğurganlık desteklenmelidir. Folik asit B vitamini türevi olan bir esre elementtir. Daha çok marul, bezelye, dere otu, brokoli, ıspanak, yeşil biber gibi yeşil sebzelerde bulunur. Badem, avakado, ceviz, muz ve kavunda da doğal olarak bulunur. Ancak diyetle almanın yeterli olmadığı, gebe kalmadan önce folik asite başlanmasının ve gebeliğin 12. haftasına kadar kullanmanın bebeğin sinir sistemi üzerine olumlu etkisi kanıtlanmış bilimsel bir gerçektir.
Çiftlerin çocuk sahibi olmayı geciktirme nedenleri
- Uzun süren eğitim dönemi
- Kariyer planları
- Sosyal hayattan kopmak endişesi
- Maddi kaygılar
- Çiftlerden birinin bebek sorumluluğu için hazır olmaması gibi nedenler ile çiftler günümüzde çocuk sahibi olmayı geciktiriyor. Şayet bir sorun var ise bunu bilmeden gereksiz bir şekilde yıllarca korunmak sonra da bebek sahibi olmayı istedikleri anda artık çok geç denmesi kaçınılmaz oluyor.
Gebeliği ertelemeden önce dikkat
Bizim önerimiz; çiftler uzun bir süre gebe kalmayı erteleyecekse rezervlerinin iyi olduğundan emin olmak gerekir. Bu kapsamda kadın ve erkek ayrı ayrı değerlendirilir.
Erkekte; sperm sayısı/ spermin hareketliliği/ yapısı değerlendirilir.
Kadında; jinekolojik öyküsü ve geçmişi, ultrasonlu muayenesi, hormon testleri, yumurtalık kanal filmi değerlendirilir.
Kadın ve erkeğin doğurganlık kapasitesi pek çok nedene bağlı olarak değişiyor.
Kadınlarda: Düzensiz adet, ağrılı adet, aşırı tüylenme, yoğun sivilceler, göğüsten süt gelmesi, geçirilmiş operasyonlar, radyoterapi-kemoterapi görmüş olmak, şeker hastalığı sayılabilir.
Erkeklerde: Aşırı kıllanma, çocukken geçirilmiş fıtık operasyonu, çocukta geçirilmiş ateşli hastalık, kimyevi maddelere maruz kalma, radyasyon-kemoterapi almış olmak, genital yapı bozukluğu varsa ise doğurganlık üzerine olumsuz etkilerinin olduğunu düşünüyoruz.
Tüp bebeğe ne zaman başvurulmalı
- Kanallarda hasar varsa
- Spermogramda sorun varsa
- İleri yaşta açıklanamayan kısırlık varsa
- Bir yıl boyunca düzenli cinsel yaşama rağmen gebelik yoksa
Yeni evli çiftlerde 30 yaş altında 1 yıl, 30-35 yaş aralığında 6 ay bekliyoruz. 35 yaş üzerinde beklemeden tüp bebeğe yönlendiriyoruz.