Trabzon’un Akçaabat ilçesinde bal verimini artırmak ve arı ölümlerininim önüne geçmek için geliştirilen proje kapsamında bol çiçek açan Macar Akasyası, Pavlonya ve Sumak ağacı fidanları yöre halkına dağıtıldı. İlçede yeterli miktarda arıyı besleyecek, bal üretimini artıracak nektarı bol çiçekler olmadığından söz konusu projenin bu anlamda önemli bir açığı kapatarak ekonomik anlamda önemli katkı sağlayacağı belirtildi.
Konuyla ilgili bilgiler veren Akçaabat Ziraat Odası Başkanı Mustafa Hikmet Eyüpoğlu, ilçede bal üretimini ve verimini artırmak için çalışma yaptıklarını söyledi. Eyüpoğlu “Söz konusu proje Türkiye’nin değişik yerlerinde var. Bal üretimi konusunda ilçemize nasıl artış sağlayabileceğini araştırdık. Bunun yanı sıra Akçaabat ilçemiz turizm potansiyeli olan bir yer. Kırsal mahallelerde yol kenarlarına belli aralıklarla bu ağaçlardan dikerek hem görsellik hem de turizm potansiyeli oluşturalım diye bu işe girdik. Yaprakları geniş olduğu için karbondioksit tüketiminde aşırı bir salgı yapıyor ve oksijeni artırıyor. Yaprakları aynı zamanda hayvancılıkta yem olarak kullanıldığı için bu daha da heyecanlandık. İnşallah bu işi başaracağız” dedi.
İlçede 3 binin üzerinde Pavlonya ağacı fidanı dağıtıldığını kaydeden Eyüpoğlu, “Bölgemizde arıcılık yapan üreticiler için bal ormanları oluşturmaya yönelik bol çiçek açan Sofora Japonica (Macar Akasyası) ağacı, Pavlonya (Paulownia) ağacı ve Sumak ağacı fidanların ilçemizde özellikle arıcılık ile uğraşan üreticilerimizin olduğu mahallelere, yol kenarlarına, atıl bulunan alanlara ve orman vasfını yitirmiş alanlara dikilmesi konusunda çalışmalar yaptık.
Bunun akabinde ilk etapta polen oranı yüksek ağaçlardan ilçemize getirilmesi için arayışlar içinde olduk ve sonuç aldık. Şimdi de bu ağaçlardan ilkbaharda çiçek açan Pavlonya ağacı tohumlarını ilçemize getirip uygun ortamda çimlendirilip bunlardan fidan elde edildiğini ve 3 bin adetin üzerinde Pavlonya ağacı fidanları Akçaabat Bal Üreticileri Birliği üyelerine dağıtıldı” diye konuştu.
Akçaabat Bal Üreticileri Birliği Başkanı İsmail Şar da ilçede aşırı arı ölümleri olduğunu belirterek bunun önüne geçilmesi için söz konusu projeyi uygulamaya koyduklarını söyledi.
Şar “İlçemizde aşırı arı ölümleri olduğundan biz de bu ölümlerin önüne geçebilmek için çareler aradık. Sonbahar döneminde bal polen eksikliğinden dolayı arılarımız yeterli derecede yavru yapamadığından kışa ya zayıf giriyor ya da kıştan çıktıktan sonra ölüyor. Bunların önüne geçebilmek için ne yapabiliriz diye düşündük iki üç tane ağaç çeşidi bulduk. Bunlardan bir tanesi Pavlonya bir tanesi Sofora bir tanesi de Sumak. Bunlarla seneyi nasıl doldurabiliriz düşüncesi ilk baharda açan Pavlonya, Ağustos’tan sonra açan Sofora neticede bu ağacın tohumunu yurt içinden temin ederek burada çimlendirdik, büyüttük 3-4 bin civarında fidanı büyüttük ve bunları da arıcılarımıza ortalama onar tane dağıtımını yaptık.
Şu an elimizde 3-4 bin civarında fidan var ancak amacımız 50 bin tane Pavlonya, 30 bin tane Sofora yetiştirip bütün mahallerimize dikebilmek. Yaklaşık 50 bin fidan dikebilsek bin ton bal üretebiliriz. Bizim yayladan arıcılarımızın elde ettiği bal miktarı 250 ton. Yani bunun 4-5 katını kendi ilçemizde yetiştirebiliriz düşüncesiyle böyle bir çalışma yaptık inşallah başarılı olacağız. Şu anda 4 bin civarındaki fidanı 50 bine çıkartmaya çalışacağız” şeklinde konuştu.
İlçede, bal üretimi yapıp Trabzon Bal Üreticiler Birliğine kayıtlı toplam 500 üye ve 40 bin civarı arı kovanı bulunduğunu belirten Şar, “Bizim ilçemizde yeterli miktarda arıyı besleyecek bal üretimini artıracak nektarı bol çiçekler yok. Bundan dolayı arılarımızı belirli dönemlerde çiçeği bol olan yaylalara götürmek zorunda kalıyoruz hatta il dışına Muğla, Hatay, Aydın ve Antalya gibi illere götürülmektedir. Bu arıların taşınması sırasında bir çok olumsuzluklar ile karşılaşıyoruz. Bu hem maliyetleri artırmakta hem de arı ölümlerine neden olmaktadır.
Kışa 40 bin kovanla giren üreticilerimiz arılarını polen eksikliğinden dolayı besleyememekte ve bahara ancak 20 bin arı kovanı ile başlayabilmektedir. Kışın arının beslenmesi için bir miktar balı kovanda bırakmamız gerekiyor. Zaten az miktarda oluşan balı kimse kovanda bırakmak istemiyor. Bundan dolayı üreticilerimiz başka yollara başvuruyor. Kimisi invert şeker şurubu ya da başka ürünler veriyor. Bu uygulamalar arı ölümlerini artırıyor, normalde 26 gün yaşayacak arı erken yaşlanıp 13.-19. günlerde ölüyor. Üreticilerimizin kovan başına aldığı bal 10-12 kg bu da çok az bir miktar. Maliyetler yüksek. Haliyle bu durum ürün fiyatlarını da yükseltiyor. Bizler bir araştırma içine girdik ve üreticilerimize maliyetleri ve arı ölüm oranlarını düşürüp bulunduğu yerden başka yerlere gitmeye gerek kalmadan nasıl üretim yapabiliriz diye araştırma yaptık” ifadelerini kullandı.