Karaciğer dokusunun iltihaplanmasına sebep olan Hepatit C, virüs kaynaklı bir enfeksiyondur. Karaciğere ağır hasar veren ve siroz gelişimine neden olan Hepatit C virüsünün bulaşması, kan yoluyla gerçekleşir. Uyuşturucu kullanımı ya da sterilize edilmemiş dövme cihazlarında birden fazla kez kullanılan iğneler, hastalığın bulaşmasında esas etken olarak görülür. Enfekte olmuş anne adayından bebeğine de geçebilen hastalık, nadir olarak cinsel yolla da bulaşabilir. Tükürük, idrar ve kan haricindeki diğer vücut sıvılarının teması ile bulaşması da çok ender olarak görülür. Bunun sebebi, Hepatit C virüsünün yalnızca kanda bulunmasıdır. Ancak herhangi bir sebepten dolayı vücut sıvılarına kan karışması durumunda hastalık bulaşabilir. Aynı zamanda âdet kanında da bulunan virüs, bu kan ile temas sırasında bulaşabilir. Ayrıca kişisel bakım ürünlerinden diş fırçası ve tıraş bıçağı, küpe, kuaförlerde kullanılan ve sterilize edilmemiş manikür ve pedikür aletleri de kan ile temas edebileceğinden, hastalığın taşınmasında rol oynayabilir. Günümüzde kan nakli için alınan kanlar pek çok hastalığın yanı sıra Hepatit C virüsüne karşı da test edildiğinden, bu yolla virüsün bulaşma ihtimali oldukça zayıftır. Başta kan bağışçılarından alınan kan olmak üzere, Hepatit C şüphesi duyulan kişilere yapılan test ise Anti HCV testi olarak adlandırılır. Anti HCV aynı zamanda kişinin vücudunda Hepatit C virüsüne karşı geliştirdiği antikorlara verilen isimdir. Anti HCV negatif ya da pozitif olmasının ne anlama geldiğini açıklamadan önce Anti HCV nedir bunu iyi anlamak gerekir.
Hastalığın son evrelerine kadar vücutta sessiz bir şekilde bulunan Hepatit C virüsü, özellikle akut hepatit döneminde belirti göstermez. Asemptomatik olarak adlandırılan bu durumda vücutta yer alan Hepatit C virüsünün, yapılan testler ile saptanması dahi yaklaşık 4 ile 6 hafta kadar zaman alır. Son evrelerde görülen belirtiler ise hâlsizlik, yorgunluk, dispepsi olarak tanımlanan karın üst bölgesinde yer alan şişlik ve ağrı şeklindedir. Hepatit C virüsü, vücuda bulaştıktan sonra savunma mekanizması virüse karşı bir direnç göstererek antikor üretimine başlar. Anti HCV ise Hepatit C virüsü bulaşmış kişinin vücudunda yer alan ve savunma mekanizmasının, Hepatit C virüsüne karşı geliştirdiği antikorlara verilen isimdir. Bu durumun saptanması da kan alınarak laboratuvar ortamında yapılan Anti HCV testi ile mümkündür. Anti HCV testinin pozitif olması, kişinin virüs tarafından enfekte olduğunu gösterir. Ancak pozitiflikten emin olmak için testin birkaç kez tekrarlanması gerekir. Bunun sebebi HCV pozitif sonuç alan hastaların yaklaşık olarak %30'u, test tekrarlandığında HCV negatif sonuç almasıdır. Bazı durumlarda, test 3-4 hafta sonra tekrarlandığında yine aynı düzeyde pozitiflik görülebilir. Bu durumda interferansa bağlı olarak yalancı pozitiflikten bahsedilebilir. Doğrulama için gerekli görüldüğünde RIBA testi yapılır. Eğer bu testte pozitif gelirse HCV RNA miktarının saptanmasında kullanılan PCR testi uygulanır. Anti HCV testi ile tanısı konan Hepatit C virüsünü ortadan kaldıracak ilaç ya da önleyici aşı bulunmasa da bu konuda çalışmalar tüm hızıyla devam etmekte ve pek çok yeni ilaç da tedavi protokollerine eklenmektedir. Tedavide amaç yüksek enzim seviyesi olarak bilinen transaminaz seviyesinin düşürülmesi, karaciğer dokusunda HCV RNA'nın yok olması, karaciğerde oluşan bozulmanın tamamen iyileşmesi, bulaşıcılığın azalması ve eğer varsa semptomların giderilmesidir.
Anti HCV pozitif ne anlama gelir?
Dünya Sağlı Örgütü'ne göre Türkiye'de yaklaşık olarak %1,5 oranında görülen Hepatit C bir RNA virüsüdür. Kişinin karaciğerini hedef alan, tedavi edilmediğinde hayati sonuçlara neden olabilen virüs, %1 ile %2 oranında kansere yol açar. Hepatit C virüsü bulaştığında karaciğerde yapısal değişiklikler yaparak siroz hastalığına neden olur. Ancak siroz gelişimi 5 ile 50 yıl gibi geniş bir zaman diliminde gerçekleşebilir. Son evrelerine kadar belirti göstermeyen hastalık, çoğunlukla kişinin farklı nedenlerle incelendiği ya da kan bağışında bulunduğu sırada öğrenilir. Bu yüzden şüpheli bir kan teması sonrasında mutlaka Anti HCV testi yaptırılmalıdır. Anti HCV Pozitif değeri, kişinin vücudunda Hepatit C virüsüne karşı antikor varlığını ya da farklı bir deyişle Hepatit C virüsünün kişiye bulaştığını gösterir. 0.9 IU/mL olan sınır değerin üzerindeki tüm değerler HCV pozitifliğini işaret eder. Ancak yalancı pozitifliğe karşı test birkaç kez tekrar edilir. Hiç Hepatit C virüsünden enfekte olmamış kişilerde dahi zaman zaman görülebilen HCV pozitifliğinin netleştirilmesi için HCV RNA miktarının saptanmasında kullanılan PCR testi uygulanır. Yapılan testler sonrasında Anti HCV pozitif sonuç alınması kişinin Hepatit C hastası olduğunu; virüsün etkisiz bir şekilde kişide bulunduğunu ya da Hepatit C hastalığını atlattığını gösterebilir. Ancak HCV pozitifliği, hastalığın hangi evrede olduğu ya da aktif olup olmadığı konusunda bilgi vermez. Bu bilgi için HCV RNA testi uygulanmalıdır. Bu test sonucunda da Hepatit C pozitifliği alınması durumunda kişi, tedavi için hekimi ile birebir olarak görüşmelidir. Hekim, çoğunlukla hastalığın evresine bağlı olarak farklı tedavi yöntemleri uygular. Erken dönemde tanısı konan ve tedavisi başlanan hastaların yaklaşık olarak %85'i iyileşme gösterir. Düzenli olarak kontrol edilmesi gereken Hepatit C hastalarının alkol tüketmesi ve bitkisel ilaç kullanması kesinlikle önerilmez. Herhangi bir medikal ilaç kullanımından önce de mutlaka hekime danışılmalıdır.
Anti HCV negatif ne anlama gelir?
Cinsel ilişki, kan teması, iğne batması gibi şüpheli durumlarda vücutta Hepatit C virüsüne bağlı olarak Anti HCV antikorlarının üretilip üretilmediğinin anlaşılması için mutlaka Anti HCV testi yaptırılmalıdır. Sıklıkla sorulan Anti HCV ne demek sorusuna verilebilecek bir diğer yanıt da budur. Şüpheli durumlarda ya da farklı testler sırasında yapılan Anti HCV testinin negatif sonuçlanması, kişinin Hepatit C virüsü tarafından enfekte olmadığını gösterir. Ancak testin negatif çıkması, kişiye Hepatit C virüsünün bulaşmadığının göstergesi de değildir. Bazı durumlarda kişi enfekte olsa dahi vücudu henüz Anti HCV antikoru üretmediği için test, negatif olarak sonuçlanabilir. Bu yüzden şüphe duyulan temaslardan sonraki 3. aydan itibaren test yapılmalıdır. Yüksek şüphe varlığında ve hekim uygun gördüğünde ise test, 6 ay sonra tekrar edilmelidir.
Anti HCV sonucu
Hepatit C, hafif seyirli olabileceği gibi yaşam boyu süren ve pek çok farklı hastalığa yol açan bir tür RNA virüsüdür. Birden fazla kez kullanılan iğne, ortak kullanılan jilet, diş fırçası gibi aletlere kan bulaşması sonucu kişiden kişiye bulaşabilen Hepatit C, taşıyıcı anneden bebeğe ya da cinsel ilişki sonucu da kişiye bulaşabilir. Bu tür riskli durumlarla karşılaşılması durumunda mutlaka Anti HCV testi yaptırılmalıdır. Anti HCV testinin pozitif olması, kişinin vücudunun Hepatit C virüsüne karşı antikor ürettiği ya da farklı bir deyişle kişiye Hepatit C virüsünün bulaştığını gösterir. Anti HCV testinin negatif olması ise kişiye hepatit C virüsünün bulaşmadığı ya da bulaşmış olsa bile vücudun henüz antikor üretmediğini gösterir. Bu yüzden Anti HCV sonucunun netleştirilmesi için test bir süre sonra tekrarlanır. Emin olunamayan bazı durumlarda ise hekim gerekli gördüğünde kişinin RIBA ve PCR testlerini yaptırmasını isteyebilir.