Rize İl Sağlık Müdürü Mustafa Tepe, yaz döneminde başlayan düğün merasimlerinde ‘Horon ve ikramlar’ konusunda uyarılarda bulunarak “Ne yazık ki horonlarda nefes nefese, sosyal mesafenin hiçe sayılması, bunlar özellikle Korona virüsün hızla yayılmasına sebep oldu” dedi.
Rize’de hızlı artış gösteren Korona virüs vaka sayıları hakkında açıklama yapan Rize İl Sağlık Müdürü Mustafa Tepe, Rize’nin kültürel özelliklerine dikkat çekti. Rize’nin sıcak kanlılığının virüsün yayılmasına da sebep olduğunu dile getiren Tepe, düğünlerde el ele oynanan horonların ve "Oğlum, kızım bir kez evleniyor" mantığının da büyük bir etken olduğunu hatırlattı.
Özellikle yaz döneminde Rize’nin nüfusunun 2 kat daha artmasının Covid-19 vaka sayılarının artışına sebep olduğunun altını çizen Rize İl Sağlık Müdürü Tepe “Yaz döneminde çay tarımı nedeniyle, sıla ziyaretleri nedeniyle çok yoğun göç aldık. Bizim ilimizin resmi nüfusu 340 bin bandındayken bu yaz döneminde, özellikle Haziran ayından sonra nüfusumuz tahmini 800 binleri aşmış bir durumda. Rize nüfusu diğer illere nazaran daha hareketli bir yapıya sahip. Bir ilde seyahat, hareket ne kadar çoksa virüsün yayılma hızı da o kadar çok oluyor. İlimizden dışarıya bu yaz döneminde seyahat çok sık yaşandı. İl içerisinde de küçük bir coğrafya ve yoğun bir nüfusa sahibiz. İl içi de nüfus hareketliliği fazla olunca, bu da çok büyük bir etken oldu” dedi.
“10-15 kişinin pozitif olması, sorgulandığında da 3-5 gün öncesinde düğün olması bizi net olarak bu sonuca getiriyor”
Kısıtlamalar boyunca ertelenen düğünlerin bu yaz döneminde gerçekleşmesi ve düğünlerdeki horon oynama, yemek ikramı kültürünün vaka sayılarının artışında büyük bir etken oluşturduğunu dile getiren Tepe “Bekleyen ertelenen düğünler hızla devreye sokuldu. İlimiz genel anlamda yağışlı bir iklime sahip olduğu için düğünlerimiz kapalı alanlarda yapılıyor. Kapalı ortam, çok kalabalık, yeme içme ikramı var. Yeme içme ikramı sırasında maskeler indiriliyor. Kapalı ortam ve kızımız, oğlumuz bir kez evleniyor, eksik bir şey kalmasın mantığı ile özellikle olmaması gereken horon oynanıyor.
Bizde horon kültürü var ama bu dönemde olmaması gerekiyor. Ne yazık ki horonlarda nefes nefese, sosyal mesafenin hiçe sayılması, bunlar özellikle virüsün hızla yayılmasına sebep oldu. Bir mahallemizde, bir köyümüzde hiç virüs vakası yok iken, herkes kendine dikkat ederken bir anda 10-15 kişinin pozitif olması, sorgulandığında da 3-5 gün öncesinde düğün olması bizi net olarak bu sonuca getiriyor. Yeme içme sunumu yapılan, kahvehaneler, çay ocakları, lokantalarda kapalı ortamda maske takılmadığı için en çok dikkat edilmesi gereken husus sosyal mesafedir. Son dönemlerde bu işletmeleri hınca hınç dolu olarak gördük” ifadelerini kullandı.
Akraba ziyaretlerinin normal şartlarda ulvi değer olmasına rağmen pandemi döneminde dezavantaj olduğunu da hatırlatan Tepe “Şehir içi ne kadar sıkı bir yapıya sahipse, köylerimizde o kadar dağınık yapıya sahip ama insanımızın sıcak kanlılığı sebebiyle bu dağınık yapıya rağmen sürekli bir araya geliyorlar. İnsanımızın dostuna, akrabasına, sevdiklerine sonsuz bir güveni var. Bunlar olması gereken ulvi değerler fakat pandemi döneminde bunlar bize dezavantaj olarak dönüyor. Ondan bize zarar gelmez diye düşünüyor. Bunlar zincirleme vaka sayılarının artmasına bir sebep oldu” şeklinde konuştu.
“Covid-19’dan ölen insanları gördükçe duyarlı davranarak aşıya koştular”
Rize’de aşılama oranlarında güzel bir ivme yakaladıklarının altını çizen Tepe “İlimizde özellikle son 2-3 ayda aşılamada önemli bir ivme gördük. Rizeliler yoğun bakıma düşen, çevresinde Covid-19’dan ölen insanları gördükçe duyarlı davranarak aşıya koştular. Rize’de yaptırdığımız cami anonslarının çok olumlu etkisini gördük. Bağda bahçede olan vatandaşlarımız hem hastalıkla ilgili bilgilendirici hem de aşıya davet eden bu anonslarla da birlikte vatandaşımızın aşıya yönelimi arttı. Rize’nin aşıda istediğimiz ivmeyi yakaladık ama yeterli değil. Birinci doz aşılamada yüzde 85’lere ulaştık. Bunun faydasını önümüzdeki aylarda göreceğiz” diye konuştu.
“Gökyüzü aynı gökyüzü, ama hastane kapısının arkasında gerçek hayat var”
İl Sağlık Müdürü Mustafa Tepe, 65 yaş üstünün yoğun bakımda olmamasını yaptırdıkları aşıya borçlu olduğunu ve Rize’de aşı yaptırma oranı en düşük grubun 18 yaş üstü gençler olduğunu dile getirdi. Tepe “Türkiye’de vaka sayılarında 1. olduğumuz için bunun bizim hastanelerimize, yoğun bakımlarımıza yansıması oldu. Can kayıplarımız oldu bu kayıplarımızın içerisinde gençlerimizde oldu. Gökyüzü aynı gökyüzü, yeşil aynı yeşil her şey normal gözükebilir size ama hastane kapısının arkasında gerçek hayat var. O yüzden lütfen aşı olun. Rize’de 60 yaş üstü iki doz aşı oranı yüzde 92. Yoğun bakımda değillerse bunu aşıya borçlular. Aşı çok büyük bir kalkan. Aşı olmak istediğimizde eğer dağda, köyde, uzak kırsal bölgedeyseniz bize bir alo demeniz yetiyor. Nerde olursanız olun biz gelip aşınızı yapıyoruz. Rize’de en düşük grup 18 yaş üstü gençler. Gençlerde bir özgüven görüyoruz. Bana virüs gelmez, gelse de bir şey olmaz diye düşünüyor. Gençliklerine güvenerek aşı olmaktan kaçınıyorlar” dedi.
Rize’nin şu an 'Mu Varyantı'nın olmadığını sözlerine ekleyen İl Müdürü Tepe “Rize’de nüfusun hızla artması bu tehlikenin sinyallerini bize vermişti. Yoğun bakım kapasitesizlerimizi maksimum seviyeye kadar arttırdık. Bütün hastanelerimizde Covid-19 hasta kabul eder duruma geldik. Yoğun çaba sarf ediyoruz yine de sıkıştık. Bu vaka yoğunluğu karşısında maksimum gayret göstermemize rağmen yine de kafa kafaya gidiyoruz. Kontrol bizde. Vatandaşlarımıza bu durumun lehimize dönüşmesi için çok iş düşüyor. Kısıtlamaların olmaması kontrolsüz ortamların güvenli olduğu anlamına gelmez. Rize vaka sayılarında tepe noktayı gördü ama artık düşme eğilimine girdi. İlimizde delta varyantı da çok üst seviyelere geldi. Delta varyantı normal virüse göre 2-3 kat daha hızlı bulaşıyor. Bunu da göze alarak her zamankinden çok daha tedbir alalım” ifadelerini kullandı.