2020 Yılında Corana Virüs tedbirleri dolayısıyla karmaşık ve zor bir çay sezon öncesi yaşadık.
İl dışındaki çay üreticilerinin gelişlerinde yaşanan karmaşa ve zorluklardan sonra, sezon başında açıklanan çay taban fiyatının düşüklüğü ile büyük bir hayal kırıklığı ve mağduriyet yaşadık.
Geçen yıl üreticinin lehine olan tek şey gübre fiyatının bir önceki yılla aynı olmasıydı.
Çay sezonu hazırlıklarına başladığımız şu günlerde gübre geçen yılın acısını çıkarırcasına, % 45 lik bir artışla tonu 2650-2700 TL fiyatla satışa başlandı. Gübrenin yoğun kullanılacağı Nisan 10-15 ‘te 3000 TL üstüne çıkar mı göreceğiz.
Tarım ürünlerinde taban fiyatı belirleyen ve tarıma yasal olarak destek vermesi gereken, Tarım Bakanlığı gübre fiyatlandırmasında neden etkili değildir?
Tarımın ana girdisi olan gübrenin fiyatının bu derece kontrolsüz ve yüksek olması kimsenin dikkatini çekmez mi?
Çayda taban fiyat sözde enflasyon oranlarında belirlenirken, neden diğer tarım girdilerinin, fiyatları da bu orana göre belirlenmez ?
Çay haşatında çalışan insanların yevmiyeleri bu oranlara göre, il bazında belirlenip, karmaşa ve mağduriyetler engellenmez?
Çaykur tarafından devletin açıkladığı taban fiyattan alınan yaş çay, neden özel sektör tarafından belirlenen keyfi fiyatlarla alınıp, üreticinin emek karşılığının, çalınmasına müsaade edilir?
Bizim çayımız Çaykur depolarında stoklanırken, yabancı çay üreticisini desteklercesine sıfır gümrükle yüzlerce ton çayın ithalatına neden izin verilir.?
Üreticinin koruyucu ve kollayıcısı olan devlet, neden kaçak çayın yurda girişini engelleyemez?
Bunların olmaması için, aşağıdaki önerilerimizin dikkate alınmasını rica ediyoruz.
1. Salgın hastalığın etkisini sürdürdüğü bu yıl, İl dışından gelecek üretici, yarıcı ve çay işçilerinin gelişlerinde aynı sıkıntıların yaşanmaması için önlemlerin alınması,
2. Gübredeki Fahiş fiyat artışının incelenmesi, engellenmesi ve üreticinin ezdirilmemesi için, gerekenin yapılması,
3. Çay taban fiyatının, bir yıllık gıdadaki fiyat artışları dikkate alınarak, üzerine geçen yılın fiyat düşüklüğü eklenerek tespit edilmesi,
4. İl yönetiminin yevmiye tespit komisyonunun çalıştırılması, tespit edilen yevmiyenin uygulanması için, yasal bir çerçeve oluşturulması,
5. Çaya verilen desteğin artırılması,
6. Çay ithalatının vergilendirilmesi, Otomobil örneğindeki gibi yapılarak kendi ürün ve üreticimizin korunup desteklenmesi,
7. Kaçak çaya fırsat verilmemesi ve yakalanan çay sahiplerine uygulanan cezanın arttırılması.
Dileklerimizi ilgililerin bilgisine sunuyor ve kamuoyuyla paylaşmak istiyoruz.
SAYGILARIMLA …!!
RECEP SAKAL
Rize Muhtarlar Derneği Başkanı