İzmir Ekonomi Üniversitesi (İEÜ) Öğretim Üyesi Prof. Dr. Görkem Üçtuğ ve ekibi, Türkiye’de ilk kez çayın karbon ayak izini hesaplayan bir çalışmaya imza attı. Ancak çalışmada Adana’da çay ürettiği belirtilen bir firmadan alınan verilerle yapılan hesaplamalar, çayın başkenti olarak bilinen Rize’deki üreticilerin tepkisine yol açtı.
Prof. Dr. Üçtuğ, yaptığı açıklamada, “Adana'da çay üreten bir firmadan verileri aldık. Çayın tarlada üretimi, nakliyesi, fabrikada paketlenmesi, ürünün müşteriye ulaşması, çayın demlenmesi ve çay posasının bertarafı gibi tüm unsurları ölçüm yaparken dikkate aldık” dedi.
Ancak bu açıklama, Rize’de çay üreticileri tarafından eleştirildi. Çay Üreticileri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (ÇAYÜDAD) Başkanı Mustafa Mavi, Adana’da çay yetişmediğini belirterek, kullanılan ifadelerin kaçak çayı meşrulaştırabileceğini savundu.
TÜBİTAK desteğiyle hazırlanan çalışmanın, Rize’deki üreticilere danışılmadan hazırlanmasının eksiklik olduğuna dikkat çeken Mavi, “Aslında yapılan araştırma güzel bir araştırma. Hocamıza teşekkür ediyoruz, bize tercüman olmuş. Biz 100 yıldır bu sonuçları görmemize rağmen duyuramadık. Hocamız çayın karbon ayak izinin diğer içeceklerden daha az olduğunu ispatladı. Ama gönül isterdi ki sayın hocamız Adana’dan değil, Rize’ye gelerek bu çalışmayı yerinde yapsaydı. Oturduğu yerden raporu yazması Rizeliler olarak bizi üzdü” dedi.
Adana’nın Türkiye'de kaçak çayla anılan bir bölge olduğunu vurgulayan Mavi, “Bilmeyerek de olsa oradaki kaçak çaya yol açmış oldu. Bu, özellikle Karadeniz’deki 210 bin çay üreticisine zarar veriyor. Bir dahaki sefer bu tür raporların Rize’de hazırlanmasını isteriz. Kendisine Rize çayı da ikram ederiz” ifadelerini kullandı.