Mürver (Sambucus), dünyanın birçok ülkesinde üretilen, bağışıklığı güçlendirmek için en çok tercih edilen besinler arasında yer alan, antioksidan açısından en zengin bitkilerden biri olan, 2020 yılında tüm dünyayı etkisine alan ve 2 milyondan fazla insanın ölümüne yol açan Covid-19 pandemisinde de en yaygın bağışıklık güçlendirici olarak kullanılıyor. Bu kapsamda son yıllarda özellikle eczacılıkta ve alternatif gıda tercihlerinde kullanılan mürver yetiştiriciliği Kastamonu'da artık kültürel anlamda yapılmaya başlanacak.

Tarım ve Orman Kastamonu İl Müdürlüğü tarafından hazırlanan "Mürver Yetiştiriciliği ve Mürver Ürünlerinin Değerlendirilmesi Projesi" Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından onaylandı. Proje ile merkez ve Daday ilçelerinden başlamak üzere Mürver (Sambucus) Yetiştiriciliği ve Mamul Ürüne Dönüştürülmesi hedefleniyor. Tarım ve Orman Bakanlığının Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığı tarafından desteklenen, Yalova Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü, Kastamonu İl Özel İdaresi, Sarıkonak Kadın Kooperatifi ve Dadaylı Kadın Girişimciler Derneğinin paydaş olduğu proje 2 yıl süreli olup, Kastamonu İl Tarım ve Orman Müdürlüğü Koordinatörlüğünde yürütülüyor.

Projenin hayata geçirilmesinin ardından Tarım ve Orman Kastamonu İl Müdürlüğü ekiplerince "Mürver Yetiştiriciliği ve Mürver Ürünlerinin Değerlendirilmesi Projesi" kapsamında Daday Halk Eğitim Merkezi'nde Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Kursu açıldı. Çok sayıda çiftçinin katılım gösterdiği kursta Mürver Yetiştiriciliği anlatıldı.

Büyük çoğunluğunu kadınların oluşturduğu kursta konuşan Tarım ve Orman Kastamonu İl Müdürlüğünde görevli Ziraat Mühendisi Ömür Onur, "Kursun açılmasındaki ana hedef tıbbi ve aromatik bitkiler yetiştiriciliğinin yaygınlaştırılmasıdır. Son yıllarda tıbbi ve aromatik bitkilerin alternatif tıp alanında yaygın olarak kullanılması ile beraber bu bitkilerin yetiştiriciliği de büyük önem kazanmıştır. Dünya sağlık örgütünün (WHO) verdiği bilgilere göre dünyada 20 bin civarında tıbbi bitki mevcuttur. Ancak bazıları lokal olarak kullanıldığından tam anlamıyla listelenememişlerdir. Bu yüzden bu sayının 75 bin kadar olduğu belirtilmektedir" dedi.

Türkiye florasında 174 familyaya ait bin 251 cins ve 12 binden fazla tür olduğunun tahmin edildiğini söyleyen Ömür Onur, "Ülkemiz birçok tıbbi ve aromatik bitkinin de gen merkezi konumundadır. Ancak bu kadar endemik ve epidemik bitkiye sahip ülkemizde çok az miktarda tıbbi ve aromatik bitkinin kültürel anlamda yetiştiriciliği yapılmakta çoğu doğadan toplanmaktadır" diye konuştu.

Tıbbi ve aromatik bitkilerin gıda, kozmetik, boya, tekstil, ilaç, tarım gibi bir çok alanda kullanılmaya başlandığını söyleyen Onur, "Bu tür endüstriyel kullanımlar için birçok tıbbi ve aromatik bitki türü yetiştirilmektedir, ancak çoğu hala doğadan yabani olarak toplanmaktadır. Şiddetli ve kontrolsüz bir şekilde yapılan toplamalar sonucunda tıbbi ve aromatik bitki türlerinin önemli bir bölümünün geleceği tehlike altına girmiştir. Birçok alanda doğal ürünlere olan talebin artması ile yenilenebilir endüstriyel ürün kaynaklarının yanı sıra bitki bio-çeşitliliğini koruma ihtiyacı doğmuştur. Bu nedenle, doğadan aşırı miktarda toplanan ve geniş ihracat ürünü bitki türlerinin tarımına geçilmesi bir zorunluluk haline gelmiştir" şeklinde konuştu.

Tarım ve Orman İl Müdürlüğü olarak özellikle son yıllarda Kastamonu'da tıbbi ve aromatik bitki yetiştiriciliğine önem verdiklerini ve desteklediklerini anlatan Ziraat Mühendisi Ömür Onur, "Sahil ilçelerimizden başlayarak pek çok ilçemizde tıbbi nane, tıbbi kekik ve adaçayı, melisa (oğul otu) gibi bitkilerin üretimi için deneme parselleri oluşturduk. Bunun yanında 2021 yılında Bakanlığımızın onayı ile Merkez ilçemizde Karabuğday Yetiştiriciliği, yine Merkez ve Daday ilçelerimizde ortak Mürver Yetiştiriciliği Projelerini hayata geçirdik. Farklı iklim koşullarına adaptasyonları ve üretimlerinin kültürel anlamda devamlılığını sağlamak amacıyla demonstrasyon bahçeleri kurduk. Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu aracılığı ile ilimizin pek çok köyünde Kuşburnu, Çemen, Çörek otu gibi tıbbi bitkilerin ekilişine ve genç girişimcilerin desteklenmesine ön ayak olduk" ifadelerini kullandı.

Ziraat Mühendisi Neriman Delge tarafından da Mürver Yetiştirici hakkında çiftçilere bilgilendirme yapıldı. Ayrıca kursu Daday İlçe Milli Eğitim Müdürü Ahmet Şirin de ziyaret etti.

İHA